Các nước EFTA (bao gồm 4 nước Thụy Sỹ, Na Uy, Iceland, Liechtenstein) ký Hiệp định Thương mại tự do (FTA) với Thổ Nhĩ Kỳ lần đầu tiên vào tháng 12/1991. Hiệp định này có hiệu lực vào ngày 01/04/1992.

Ngày 25/06/2018, sau sáu vòng đàm phán bắt đầu từ tháng 9/2014, FTA hiện đại hóa giữa EFTA và Thổ Nhĩ Kỳ đã được ký tại Iceland. Hiệp định mới này đã có hiệu lực từ ngày 01/10/2021 sau khi được các nước EFTA và Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn và thay thế cho Hiệp định năm 1992.

Các mặt hàng xuất khẩu chính từ các nước EFTA sang Thổ Nhĩ Kỳ năm 2020 là nhiên liệu khoáng sản, dược phẩm và máy móc thiết bị… Trong khi đó, hàng dệt may, xe cộ và phương tiện, tàu thuyền, máy móc thiết bị là những mặt hàng nhập khẩu chính của các nước EFTA từ Thổ Nhĩ Kỳ (link: https://trade.efta.int/#/country-graph/EFTA/TR/2020/HS2).

Trong giai đoạn đại dịch Covid 19 bùng phát, thương mại giữa EFTA và Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục có xu hướng tăng trưởng ổn định. Năm 2020, tổng thương mại giữa hai bên đạt 5 tỷ euro, tăng 11,6% so với năm 2019, thời điểm trước đại dịch.

FTA EFTA - Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại hóa có 10 Chương và 21 Phụ lục, bao gồm thương mại hàng hóa (sản phẩm công nghiệp cũng như cá, thủy hải sản và nông sản chế biến), thương mại dịch vụ, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, mua sắm chính phủ, cạnh tranh, thương mại và phát triển bền vững. Ngoài ra, các hiệp định nông nghiệp song phương được cập nhật giữa từng nước EFTA với Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục là một phần của các văn bản thiết lập khu vực thương mại tự do giữa các bên.

Tóm tắt một số nội dung chính của Hiệp định:

Thương mại hàng hoá

Hàng công nghiệp, cá và thủy hải sản  
Hiệp định quy định việc bãi bỏ tất cả các loại thuế quan đối với nhập khẩu và xuất khẩu các sản phẩm công nghiệp, bao gồm cả cá và thủy hải sản, có xuất xứ từ một quốc gia EFTA hoặc từ Thổ Nhĩ Kỳ. Theo Hiệp định cũ, tất cả các sản phẩm công nghiệp có xuất xứ từ các quốc gia EFTA được miễn thuế vào Thổ Nhĩ Kỳ kể từ ngày 01 tháng 01 năm 1999. Các sản phẩm công nghiệp có xuất xứ tại Thổ Nhĩ Kỳ đã được hưởng miễn thuế vào các quốc gia EFTA từ khi Hiệp định có hiệu lực ngày 01 tháng 04 năm 1992.

Sản phẩm nông nghiệp
Hiệp định quy định các ưu đãi về thuế quan đối với các sản phẩm nông nghiệp chế biến, như được đề cập trong Phụ lục III. Thương mại các sản phẩm nông nghiệp cơ bản nằm trong ba hiệp định nông nghiệp song phương được đàm phán giữa các quốc gia EFTA là Iceland, Na Uy, Thụy Sĩ/Liechtenstein với Thổ Nhĩ Kỳ. Trong khi các thỏa thuận nông nghiệp song phương giữa Na Uy và Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như Iceland và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ vẫn có hiệu lực, thì thỏa thuận nông nghiệp song phương giữa Thụy Sĩ và Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã được hiện đại hóa và sẽ thay thế thỏa thuận nông nghiệp song phương hiện có sau khi FTA EFTA-Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại hóa có hiệu lực. Các hiệp định nông nghiệp song phương này là một phần của các văn bản thiết lập khu vực thương mại tự do.

(Xin xem chi tiết tại file đính kèm!)
Tải file đính kèm
1 file
Nguồn: Thương vụ Việt Nam tại Thụy Sỹ